Portret Mikołaja Arnolda

frontispis do dzieła Religio sociniana…
I. van Meurs wg rysunku P. Schicka
sygn. w lewym dolnym rogu: P. Schick Deli oraz w prawym: I. v. Meurs Scul.
Franeker, 1654
papier, miedzioryt
19,2 x 12,3
Muzeum Okręgowe w Lesznie, nr inw. 186

Postać ukazana w popiersiu ¾ w prawo ujęta owalną ramą. Portretowany w średnim wieku, w czarnym stroju duchownego z białym kołnierzem; na głowie czarna czapeczka soli Deo, spod której wystają półdługie, opadające na kark włosy. Rama obiegająca wizerunek zwieńczona tarczą herbową z labrami i godłem trupiej główki, w owalu napis: NICOLAUS ARNOLDUS POLONUS V.D.M. SS.[acrae] TH.[eologiae] DOCTOR ET PROFESSOR in Academia Frisiae Nat[us] Lesne A[nn] Christi MDC.XVIII.27 Decemb.[is]. Poniżej siedmiowersowy podpis: Salvae Sarmatiae fulgor Clarissime terrae, / Altera lux Frisiis inde coorta meis, / Haeresin extirpa peracurae fulmine linquae, / Delubrisq[ue] sarcis ora diserta para: / Sic ego te video longae succrescere famae, / Quem nobis recti faederat arctus amor. / C. Schotanus.
Mikołaj Arnold (1618–1680) – urodzony w Lesznie, uczęszczał do prowadzonego przez Jednotę braci czeskich leszczyńskiego gimnazjum, gdzie był uczniem Jana Amosa Komeńskiego. W 1641 roku wyjechał za granicę podejmując studia w Groningen, Lejdzie, Utrechcie i w Anglii, na stałe osiadając w holenderskim Franeker. Uzyskawszy na tamtejszym uniwersytecie tytuł profesora teologii, był jego wieloletnim wykładowcą i rektorem. Twórczość Arnolda zdominowały pisma polemiczne, m. in. odnoszące się do propagowanych przez Komeńskiego rzekomych proroctw Krystyny Poniatowskiej.

Żmuda-Liszewska K., Trzy portrety polskich profesorów z XVII w. w zbiorach holenderskich, „Biuletyn Historii Sztuki” 41, 1979, s. 339–346.
Anna Agata Ciesielska