nieokreślony malarz cechowy
ok. poł. XVIII w.
płótno, tempera
102 x 87 cm
Muzeum Okręgowe w Lesznie, nr inw. ML 4
z kościoła św. Krzyża w Lesznie
w zbiorach od 1946

Przedstawienie Chrystusa na krzyżu, scenę uzupełniają Matka Boska, św. Jan oraz św. Maria Magdalena. Cała sylwetka Chrystusa ukazana na tle niespokojnego ciemnego nieba, z akcentami czerwieni i różu. W tle kompozycji zarysowane sylwetki rzymskich żołnierzy i mury Jerozolimy. Karnacje cieliste cieniowane brunatno, Chrystusa szarawa, Marii i Jana o zaróżowionych policzkach. Perisonium Chrystusa, chusta Marii – białe cieniowane szaro i niebiesko. Maria w ciemno czerwonej sukni i niebieskim płaszczu, św. Jan w zielonej szacie i czerwonym płaszczu podbitym żółtawo złotą podszewką, Maria Magdalena w czerwonej sukni. Teren ugrowo zielony, krzyż brązowy.
Obraz stanowi typowy przykład malarstwa cechowego z połowy XVIII wieku. Powtarza tradycyjny schemat ikonograficzny z postaciami Matki Boskiej, św. Jana i św. Marii Magdaleny stosowany w malarstwie polskim co najmniej od pierwszych lat XVII wieku. Postać rozpiętego na krzyżu Chrystusa nie odbiega od tradycyjnych wyobrażeń. Ponad głową Ukrzyżowanego tabliczka z napisem JESUS / NAZAREATE / REX / JUDEORUM.  Z prawego boku Chrystusa, z jego przebitych rąk i nóg spływają krople krwi. U stóp krzyża czaszka – nawiązuje do miejsca pochowania Jezusa, oraz wijący się wąż z jabłkiem – symbol przemijania życia. W tle kompozycji zarysowane sylwetki rzymskich żołnierzy i mury Jerozolimy. Posępny nastrój pejzażu, przejmująca twarz martwego Chrystusa i wygięte przedśmiertnym skurczem palce przebitych dłoni, wskazują na ogrom przebytego cierpienia.
niepublikowany
Grażyna Michalak