Przyrzeczenie posłuszeństwa składane władzom Jednoty
1719–1745
19 luźnych kartek różnych rozmiarów
Archiwum Państwowe w Poznaniu, Akta Braci Czeskich, sygn. 1772

Leszczyńska młodzież studiowała teologię najczęściej w nieodległym Frankfurcie nad Odrą. Wysyłano także kandydatów na ministrów do Lejdy, Franeker oraz Oxfordu i Cambridge, gdzie ufundowane były dla nich stypendia. Studenci zobowiązani byli po ukończeniu studiów do powrotu do Leszna i pracy w wyznaczonych parafiach. Pokusa pozostania zagranicą była niemała, stąd absolwenci teologii zobowiązani byli do podpisania stosowych deklaracji posłuszeństwa. Dokumenty te, pisane według ustalonej reguły stanowią dziś interesujący przykład dyscypliny wewnątrzzborowej oraz – z uwagi na język, w jakim je pisano – są informacją o posługiwaniu się polszczyną przez przyszłych duchownych, przynajmniej w pierwszej połowie XVIII wieku. Nie wszyscy absolwenci studiów teologicznych wywiązywali się ze złożonych obietnic. Nie dotrzymał jej m.in. wybitny reprezentant Jednoty, Gottfried Woide, który poprosił o zwolnienie z świadczenia obowiązków i pozwolenie pozostania w Londynie, dokąd wkrótce sprowadził rodzinę i gdzie zmarł.
W zbiorze zachowało się 19 deklaracji napisanych osobiście przez kandydatów na studentów: jedna w języku niemieckim, cztery łacińskim, pozostałe w języku polskim. Podpisali je:
1. Adam Samuel Vigilantius i Samuel August Cassius 17 X 1719
2. Johannes Martinus Lamprecht, 24 X 1722
3. Jan Aleksander Cassius, 1 XII 1723
4. Jan Samuel Tobias, 29 II 1724
5. Samuel Heintze, 8 VI 1724
6. Jan Ernest Vigilantius
7. Dawid Behr, 14 VIII 1727
8. Samuel Ernest Kühn, 26 II 1722
9. Bogusław Dawid Cassius, 16 VII 1730
10. Jerzy Dütschke, 22 IX 1738
11. Paweł Bogusław Kałuski, 20 IV 1735
12. Jan Bogusław Elsner, 20 IV 1725
13. Jan Samuel Jounga, 6 I 1739
14. Samuel Figulus, 18 III 1743
15. Christian Ludwig Finne, 12 VI 1744
16. Georgius Ernestus Musonius, 20 IX 1745
17. Caspar Gertichius
18. Bez podpisu
19. Stanislaus Dzikowski

Kamila Szymańska