Martin Adelt
Historia de Arianismo olim Smiglam Infestante. Oder Historische Nachricht von der ehemeligen Schmiegelischen Arianismi Anfang und Ende…
Gdańsk, Georg Marcus Knoch, 1741
k.nlb. 5, 42 s; in octavo
Muzeum Okręgowe w Lesznie, nr inw. S.180
zakupiono do zbiorów w 2001
Niewielkiej objętości książeczka – jak wynika z zawartości karty tytułowej – jest zapisem dziejów wspólnoty ariańskiej w Śmiglu. W istocie jest to historia miasta oraz gminy ariańskiej i parafii luterańskiej. Autor – pastor luterański – opisał dzieje swego rodzinnego miasta na podstawie nieistniejących dziś rękopiśmiennych kronik swych poprzedników oraz własnych notatek do czasów mu współczesnych. Dołączony dodatek – wykaz duchownych, rektorów i kantorów – dokumentuje posługujących w śmigielskim zborze luterańskim. Książka interesująca jest z innego jeszcze punktu widzenia, mianowicie ukazuje starożytnicze pasje prowincjonalnego duchownego, który prawidłowo interpretował wydobywane w okolicach Śmigla przedmioty. Ich wizerunki zaprezentowane zostały na dołączonej do książki najstarszej panoramie miasta, gdzie na pierwszym planie odwzorowano z dbałością o detale urny i metalowe ozdoby.
Martin Adelt (1685–1772) – syn śmigielskiego rzeźnika, po studiach teologicznych w Jenie osiadł w rodzinnym mieście i do śmierci pełnił posługę w parafii. Znany jest zwłaszcza jako autor przedstawianej książki, dwu artykułów o treści teologicznej opublikowanych na łamach niemieckich czasopism oraz kilku wierszy i mów okolicznościowych dokumentujących życie śmigielskiej wspólnoty oraz znajomych pastorów.
E XII 62
Kamila Szymańska
Cały dokument do obejrzenia na stronie Cyfrowe Skarby. Wymagana darmowa rejestracja.