Bogusław Dawid Cassius

Portret Bogusława Dawida Cassiusa
Johann Gottried Arndt
Leszno, ok. 1820
płótno, olej
81,7 x 63,5 cm
Muzeum Okręgowe w Lesznie, nr inw. MLS 1490
z zespołu portretów rektorów dawnego gimnazjum leszczyńskiego, w 2010 przekazany do zbiorów muzealnych przez I LO w Lesznie

W ujęciu do bioder, en trois quarts w lewo. Ubrany w czarną togę z wykładanym, prostym kołnierzem. Pod szyją szara befka z białą obwódką. W lewej ręce trzyma książkę. W lewym dolnym rogu napis: BOG: DAV: CASSIUS / DIRECTOR GYMN: REG: LES / UNIT: CON SENIOR, NAT: / 1746, EMERIT: 1823. MORT:D.17 IAN: 1828.
Portret został namalowany przez leszczyńskiego malarza Johanna Gottfrieda Arndta do galerii portretów rektorów leszczyńskiego gimnazjum.
Bogusław Dawid Cassius (1746–1828) był diakonem, ministrem i konseniorem parafii św. Jana w Lesznie. Od 1778 konrektor gimnazjum leszczyńskiego. W czasie jego rektoratu szkoła znajdowała się w trudnym położeniu, spowodowanym nieprzyjęciem reform Komisji Edukacji Narodowej i uporowi władz Kościoła, by placówka utrzymała charakter wyznaniowy. W 1823 roku dokonano upaństwowienia gimnazjum, co oznaczało dla szkoły i parafii św. Jana kres epoki. Cassius dbał o nauczanie języka polskiego, wzbogacanie księgozbioru o dzieła polskie. Mimo usilnych protestów nie udało mu się zapobiec uszczupleniu zbiorów biblioteki o najcenniejsze dzieła, które z polecenia Onufrego Kopczyńskiego – wizytatora Komisji Edukacji Narodowej sprzedano do Warszawy.

A.von Sanden, Zur Geschichte der Lissaer Schule 1555–1905, Lissa 1905, s. 27.
Grażyna Michalak