Druki noworoczne

Druki noworoczne
41 luźnych kart formatu in folio
Muzeum Okręgowe w Lesznie, nr inw. S. 55
z biblioteki parafii św. Krzyża w Lesznie

Parafia luterańska w Lesznie kultywowała zwyczaj drukowania noworocznych życzeń dla swych wiernych. Wierszowana pieśń dziękczynno-błagalna – układana każdorazowo przez duchownego – wykonywana była w kościele z udziałem parafian oraz dystrybuowana w celu pozyskania środków na potrzeby wspólnoty, np. na pomoc dla ubogich uczniów szkoły parafialnej. Zachowały się pojedyncze karty z lat 1670–1790 drukowane z lokalnych oficynach, będące świadectwem obrzędowości, życia literackiego i towarzyskiego oraz przejawem funkcji charytatywnych wspólnot parafialnych.
Leszczyńscy luteranie przeszczepili ten zwyczaj ze swych rodzinnych stron, bo praktykowano go np. we Wrocławiu i Zgorzelcu. Z ziem polskich znamy podobne życzenia noworoczne z Gdańska. Druki leszczyńskie – mimo konwencjonalnej treści – zawierają także odniesienia do współczesnych wydarzeń: zagrożenia tureckiego, utraty państwowości u schyłku XVIII wieku oraz nowych sukcesorów miasta.

K. Szymańska, Życzenia noworoczne parafii luterańskich Leszna i Śmigla z lat 1670–1790. Przyczynek do dziejów literatury okolicznościowej i obyczajowości mieszczańskiej w południowo-zachodniej Wielkopolsce, „Roczniki Biblioteczne” 54, 2010, s. 123–136
Kamila Szymańska