Kościół luterański w Śmiglu – sylwetka i wnętrze

Widokówka przedstawiająca sylwetkę oraz wnętrze kościoła p. w. św. Stanisława w Śmiglu
W. L. Omieczyński
Śmigiel, między 1906–1917
papier, druk
8,9 x 13,7 cm
własność Sylwii i Marka Żaków

Karta pocztowa dwudzielna – po lewej stronie widok na fasadę kościoła św. Stanisława z perspektywy ulicy Szkolnej (dawna Kirchstrasse), po prawej jego wnętrze.
Fotografia przedstawiająca fasadę świątyni ukazuje dwukondygnacyjną, trójosiową, tynkowaną elewację z umieszczoną centralnie czterokondygnacyjną wieżą zwieńczoną zbliżonym do ostrosłupa hełmem z krzyżem. Na parterze, w centralnej osi fasady drzwi wejściowe, ponad nim oraz w skrajnych osiach przyziemia i parteru okna, wszystkie zwieńczone łukami. Na każdej kondygnacji wieży niewielkie otwory okienne o zbliżonym do kwadratu bądź prostokąta kształcie, niektóre zamknięte łukiem, poniżej hełmu potrojone. Po obu stronach ulicy widoczny fragment jednopiętrowych zabudowań mieszkalnych. U góry, na wysokości krzyża wieńczącego kościelną wieżę ciemnoszary napis: Schmiegiel Ev.Kirche.
Fotografia wnętrza kościoła przedstawia symetryczne niemal ujęcie fragmentu jednoprzestrzennej nawy zamkniętej półkolistym prezbiterium z wycinkiem płaskiego, zdobionego freskami sklepienia, widzianych z wysokości niższej empory. Na wprost jednokondygnacyjny, przyścienny ołtarz z mensą w kształcie skrzyni, ponad którą obraz. Ołtarz flankowany wspartymi na wysokim cokole, jońskimi kolumnami dźwigającymi belkowanie, na którym zwieńczony krzyżem fronton z symbolem oka opatrzności w tympanonie. Nad ołtarzem zdobione witrażem okno w formie wolego oka. Ściany nawy rytmicznie dzielone wspierającymi dwa piętra empor filarami zdobionymi kanelurami, w części prezbiterialnej przechodzącymi w gładkie, biegnące przez całą wysokość ściany pilastry. Poziome podziały ścian nawy wyznaczają pełne, zdobione płycinami balustrady empor, powtórzone w prezbiterium. Na filarze po lewej stronie osadzona na wysokim, sześciokątnym filarze ambona z płaskim baldachimem, po stronie prawej analogiczny baldachim nad chrzcielnicą. Na pierwszym planie zwisający ze stropu żyrandol o dziesięciu szklanych, kulistych kloszach. Widokówka utrzymana w czarno-białej kolorystyce.
Kościół p.w . św. Stanisława Kostki zbudowany został w stylu klasycystycznym w 1830 roku dla parafii ewangelickiej według planów wybitnego niemieckiego architekta Karla Friedricha Schinkla. Wnętrze świątyni prezentuje charakterystyczne dla wyznań protestanckich założenie jednonawowe, mające na celu skupienie uwagi wiernych na głoszonym podczas liturgii Słowie Bożym. Dwupoziomowe, obiegające wnętrze empory zwiększały natomiast zarówno widoczność, jak i słyszalność, rozszerzając ponadto powierzchnię użytkową kościoła oraz zapewniając dodatkowe miejsca siedzące.
Anna Agata Ciesielska